جهت دوام بیشتر و ماندگاری ماده موثر درون گرانول های بیدکش و برای آزاد سازی تدریجی بهتر و در نتیجه تبخیر سم در مدت زمان طولانی تر و یکسان سازی آن در تمام گرانول ها، ساختار آنها باید به نحوی باشد تا عمل Slow release effect
(آزادسازی آهسته ) به خوبی انجام پذیرد. برای این کار، سخت سازی گرانول ها و اصطلاحاً فیبراسیون Fiber-acting در گرانول و یا پلت ها در این گونه از محصولات امری الزامی است.
واضح است که چنانچه عمل فیبراسیون که به معنی تخلخل و ایجاد فضاهای الیافی و یا پوشالی در گرانول است صورت نپذیرد، زمانی که گرانول در معرض هوا قرار می گیرد سریعاً ماده موثر آن آزاد شده و در نتیجه نتایج ناخواسته زیر را شامل می شود:
۱- مقدار زیادی از ماده موثر (بیش از حد لازم ) در همان مراحل ابتدایی و اولیه از گرانول خارج شده و سریعاً به هدر می رود.
۲- خاصیت ماندگاری Long lasting effect ماده موثر به شدت کاهش می یابد.
۳- گرانول ها دارای آزاد سازی یکسانی در طول مدت زمان و دوره عمل خود نمی باشند.
۴- گرانول ها یا پلت ها عملا در هفته های آخر خصوصاً روزهای پایانی دوره، بسیار ضعیف گشته و کارایی خود را از دست می دهند.
۵- آزاد سازی سریع ماده موثر می تواند خطرات بهداشتی برای مصرف کننده و منسوجات مورد نظر ایجاد نماید.
برای جلوگیری از ۵ نکته بسیار مهم بالا، چاره ای جز فیبراسیون گرانول ها وجود ندارد.
مزایا و مشخصات فیزیکی و شیمیایی در کیفیت گرانول بیدکش هلاک
۱- گرانول ها و اندازه آن ها با توجه به نقش آفرینی و نوع و طریقه مصرف آنها بر روی منسوجات مورد نظر
۲- بالا بودن مدت دوام Long lasting effect
۳- اثربخشی یکسان در مدت زمان استفاده (طول دوره )
۴- عدم لک و بجا گذاشتن ذرات و پودر گرانول بر روی منسوجات
۵- بی خطر بودن برای انسان، حیوان و محیط زیست
۶- عدم سایش پولک های گرانول (فلس)، نچسبیدن آن ها به یکدیگر در اثر نگهداری و یا در هنگام حمل و نقل
۷- سالم ماندن محصول درون محفظه در صورت باز نشدن و حفظ خاصیت بیدکشی آن به مدت سه سال قبل از باز نمودن بسته ها
عمل فیبراسون باعث می گردد که فضاهایی از گرانول و یا پلت بصورت الیاف و یا نگهداری ماده موثر در داخل گرانول و یا پلت ایجاد گشته و در نتیجه گرانول بصورت تدریجی و یکسان، ماده موثر خود را آزاد نماید.
استفاده از فیبرهای گیاهی و یا معدنی شیمیایی به صورتی که ایجاد قارچ و کپک ننموده و همچنین هیچگونه اثر سوئی بر ماده موثر و شکستگی فرمول بیدکش نداشته باشند، می تواند دوام و اثربخشی بیدکش را در مدت زمان طولانی و در شرایط جوی مختلف بر روی پارچه، لباس، فرش، جاجیم، گلیم و سایر منسوجات داشته باشد.
جهت فیبراسیون Fiber-acting مراحل زیر باید صورت پذیرد و یا به عبارت دیگر در تشکیل فیراسیون عوامل زیر بسیار مهم است:
۱- مشخص نمودن نوع فرمولاسیون فیبراسیون که به صورت گرانول های فلسی یا ساده می باشد.
۲- سازگاری ذرات فیلر ها و عدم تاثیر متقابل آن ها بر هم Molecular Compatibility
۳- هم عرض بودن فیلرها Parallel fillers
۴- مرتب سازی و ادغام فیلرها Sort and Merge
۵- چسبندگی کلیه عناصر و عدم پراکندگی خصوصاً در گرانول های فلسی Tenacity
۶- خشک کردن تدریجی گرانول ها بدون تبخیر سطحی زیاد surface evaporation rate
۷- دارای PH خنثی و کمی متمایل به PH قلیایی
۸- ایجاد بهترین شرایط تخلخل در گرانول، بطوریکه بتواند بصورت تدریجی و در مدت زمان طولانی و بطور یکسان عمل Evaporation را بخوبی به انجام رساند.
برای پلت بیدکش هلاک به صورت فرمولاسیون گرانول فلسی یک طرح ده ساله آزمایشی بر روی انواع مختلف فیبر و الیاف فیبری (۱۸ نوع) صورت گرفت و نتایج آزمایش های بدست آمده حاکی از آن است که فیبراسیون گرانول ها می تواند در دوام طولانی و یکسانی تبخیر در طول زمان عمل گرانول تاثیر بسیار داشته باشد. این سم در تاریخ ۱۳ ژانویه ۱۹۹۳ به شماره آزمایش ۵۷۹۷ شرکت صنایع شیمیایی سلطنتی انگلستان Imperial Chemical Industries (ICI) جهت آزمایش فیزیکی و شیمیایی ارسال گردید و گزارش نتایج بدست آمده بسیار رضایتبخش بوده و هیچگونه اثری از شکستگی فرمولاسیون در پلت ها دیده نشد.
خوشبختانه این محصول در ظرف ۴۷ سال عمر خود و ارتقا سطح کیفی تدریجی آن، توانسته است در ظرف این مدت رضایت مشتریان داخلی و خارجی خود را جلب نماید.
دکتر پرویز پیراسته – صنایع شیمیایی سم سازان