آیا محلول‌پاشی با روغن ولک برای درختان پسته ضروری است؟

ضرورت محلول پاشی روغن ولک

در پاییز و با سرد شدن هوا، در ریشه تمامی درختان خزان کننده هورمونی به نام اسید آبسایزیک (ABA) تولید می شود که یک بازدارنده رشد است. یکی از وظایف این هورمون ایجاد لایه جدا کننده در محل دمبرگ و در پی آن ریزش برگ و به خواب رفتن درخت می باشد. در طول زمستان برای شکسته شدن فرمول این اسید، درختان نیازمند یک میزان مشخص سرما بین صفر تا هفت درجه سانتی گراد می باشند. در درختان مختلف این نیاز سرمایی بسیار متفاوت است.

نیاز سرمایی در درختان پسته نیز بسته به نوع رقم ( اکبری، فندقی، احمد آقایی و…) متفاوت است. مثلا رقم اکبری به حدود ۱۱۰۰ ساعت، رقم اوحدی به حدود ۹۰۰ ساعت، رقم احمد آقایی به حدود ۷۰۰ ساعت و رقم کله قوچی به حدود ۶۰۰ ساعت سرمای بین صفر تا هفت درجه نیاز دارند. چنین سرمایی باعث می شود تا بتوانند هورمون بازدارنده رشد را از بین برده و در بهار به خوبی سبز شوند.

از یک دهه پیش، به دلیل افزایش نسبی دما در طول فصل پاییز و زمستان، نیاز سرمایی درختان پسته، مخصوصآ رقم اکبری به میزان لازم تأمین نگردید. بنابراین ضرورت استفاده از روغن ولک در بیشتر سال ها ضروری تشخیص داده شد. سایر ارقام تنها در مناطقی که خاک سنگین (خاک رس ) دارند و یا بسیار کم آب هستند و یا از آب های شور استفاده می کنند و این مسئله باعث تاخیر در سبز شدن درختان می شود، می توانند از روغن ولک به میزان ۳۰ تا ۳۵ در هزار استفاده نمایند.

عدم تأمین نیاز سرمایی باعث دیر سبز شدن درخت، ناهماهنگ سبز شدن شاخه های یک درخت، ریزش بیشتر جوانه های گل و کاهش شدید محصول، رشد کوتاه سرشاخه، کوتاه شدن میان گره ها و در نهایت کیفیت پایین محصول تولیدی می شود. محلول پاشی روغن ولک بر روی درختان، باعث می شود تا روزنه های گیاه بسته شود و تنفس گیاه بالا رفته در نتیجه باعث شکسته شدن مواد بازدارنده گردد تا درخت بتواند در بهار به موقع سبز شود.

زمان محلول پاشی روغن ولک از ۱۵ بهمن ماه تا اواخر بهمن ( بعد از یخبندان های شدید زمستانه) می باشد. این کار بایستی در ساعات گرم روز انجام شود. میزان مصرف روغن، برای درختان اکبری ۴۰ در هزار و سایر ارقام ۳۰ تا ۳۵ در هزار می باشد.

منبع: عباس سعیدی – کارشناس ارشد کشاورزی بخش بهزراعی موسسه تحقیقات پسته کشور